Akü Nedir?

Akü Nedir?

Elektrik enerjisini kaynağından alarak, yapısında bulundurduğu kimyasallar üzerinde toplayan ve elektrik enerjisine ihtiyaç duyulduğunda da, enerji kaynağı gibi davranan sistem elamanına akü denir.

Aküler doğrudan elektrik üretmezler, herhangi bir sisteme dahil olmaları için mutlaka elektrik üreten sisteme de ihtiyaç duyarlar. Yüklendikleri elektrik enerjisini belirli oranlarda ve belirli sürelerle koruyabilirler. Aküler aynı zamanda sisteme sağladıkları elektrik enerjisinde dalgalanmaların da önüne geçerek, sisteme belirli ölçülerde enerji gönderimi sağlar.

Akü Nasıl Çalışır?

Aküler çalışırken doğrudan elektrik enerjisi üretmezler, elektrik üreticinden aldıkları elektrik enerjisini yapısında bulunan elamanlar sayesinde kimyasal enerjiye çevirirler. Sistem elektrik ihtiyacı duyduğunda da, ara bağlantı elamanlar ile kimyasal enerjiyi tekrardan elektrik enerjisine çevirir.

Akülerin şarj ve deşarj özelliklerinde dolayı, elektrik enerjisine ihtiyaç duyulan birçok sistemde kullanılabilir. Farklı sistemler için farklı özellikte aküler kullanılsa da, sistem içerisinde çalışma prensibi benzer özellikler gösterir.

Kimyasal yapısı ve yüklenilen görevleri farklı olsa da, akülerin çalışma prensibine bakıldığında, alkali pillerle benzer özellikler görülür. Ancak alkali piller, akülere göre daha düşük kapasitede ve daha kısa ömürlüdürler. Oysa aküler daha uzun süreli kullanımlar için sisteme dahil olurlar.

Akü Ne İşe Yarar?

Gelişen teknolojiye bağlı olarak akülerin kullanım alanları yaygınlaşsa da, ilk gelişimini otomotiv sektörüne bağlı olarak sağlamıştır. Bu açıdan incelendiğinde, akülerin otomotiv sektörü ile bütünleşmiş olduğu görülür.

Akülerin otomotiv sektöründe üstlendiği görevleri incelendiğinde ise, araçların ilk marş görevini üstlendiği görülür. İçten yanmalı motorlar ilk hareketlerini sağlamak için, dönme kuvvetine ihtiyaç duyarlar. Aküden sağlanan elektrik enerjisi, marş dinamosunun çalışmasını sağlayarak motora ilk hareketi sağlar.

Akünün motorun çalışmasından sonraki görevleri;

• Araç içi ve dışı aydınlatmayı sağlamak,
• Ateşleme sistemine enerji sağlamak,
• Kalorifer ve klima gibi sistemlere elektrik enerjisi sağlamak,
• Harcadığı enerjiyi şarj dinamosundan tekrardan sağlayarak, enerji döngüsünü dengelemek,

Şeklinde sıralanabilir. Akülerin çalışma prensibi tamamen şarj ve deşarj olayına dayalı olduğu için, dahil olduğu diğer sistemlerde de otomotiv sektöründe olduğu gibi benzer görevler üstlenir.

Akü Çeşitleri Nelerdir?

Aküler motorlu sistemlerin çoğunluğunda kullanılır. Gelişen teknoloji ile birlikte akülerin kullanım alanları da yaygınlaşmış ve bu gelişmelere bağlı olarak akülerin çeşitliliği de atış göstermiştir.

Her ne kadar görevleri benzer özellik gösterse de, kullanım alanlarına göre;

• Otomotiv aküler,
• Stasyonel aküler,
• Traksiyonel aküler,

Şeklinde aküler çeşitlilik gösterir. Aküler ayrıca kurşun-asitli, nikel-kadmiyum, demir-nikel, gümüş-çinko gibi yapısal çeşitliliği de sahiptir. En yaygın kullanılan aküler, kurşun-asitli olanlarıdır. Kurşun-asitli aküler ise kuru ve sulu olarak farklılık gösterir.

Akü Nerelerde Kullanılır?

Aküler elektrik enerjisinin depolanmasına ihtiyaç duyulan tüm alanlarda kullanılabilir. Yaygın olarak kullanıldığı alanlar ise, otomotiv sektörü, güneş ve rüzgar enerji santralleri, deniz taşımacılığı, raylı sistemlerdir.

Otomotiv sektöründe genellikle starter aküler kullanılır. Enerji santrallerinde ise özel amaçlı üretilmiş stasyonel aküler kullanılır. Trarsiyonel aküler ise forktlift gibi kapalı sistem istifleme araçlarında kullanılır. Aküler ayrıca galeri sistem çalışan maden ocaklarında da sıklıkla kullanılır.

Akü Neyden Yapılır?

Akülerin yapısında kurşun, nikel, demir, kadmiyum, demir, kadmiyum, gümüş, çinko, asit gibi maddeler bulunur. Yapısında kullanılan maddeler ise, akülerin performansını, kullanım alanlarını belirler.

Starter veya SLI olarak isimlendirilen sulu aküler en yaygın kullanılan türlerdendir. Klasik yapıda ki bu aküler ise kapalı veya açılabilir buşonlu olarak farklılık gösterir. Kuru akülerde ise AGM ve VRLA sistemler kullanılır. Bu sistemlerde ise elektroliti separatörlere emdirilmiş jeller kullanılır.

Bu türden akülerin raf ömrü ve performansı daha yüksektir. Ayrıca gaz çıkışı ve sızdırma oranı daha az olduğu için, nakliyesinde sorun oluşturmaz. Tüm akülerin dış çeperi ve hücre bölümleri iletkenliği sağlayabilecek şekilde, güçlü plastik veya benzeri yapıdadır.

Akü Bakımı Nasıl Yapılır?

Akülerden yeterli oranda performans sağlanması ve zarar görmemesi için, gerekli önlemlerin alınması, zamanında bakımlarının yapılması gerekir. Akülerin, özellikle bağlantı noktalarının iletken maddelerden uzak tutulması gerekir.

Sabitleme elamanlarının periyodik bakımlar sırasında kontrol edilmesi, kutup başı bağlantılarının kontrollerinin sağlanması gerekir. Oksitlenme durumlarında uygun aparatlarla temizlenmesi gerekir. Akülerin sıvı seviyelerinin mutlaka korunması gerekir.

Buşonlada bulunan gaz çıkışını sağlayan delikler kapatılmamalıdır. Aküler kış koşullarına hazırlanırken, mutlaka asit seviyesinde gerekli düzenlemelerin yapılması gerekir. Araçların servis kontrolleri sırasında akülerin şarj kontrollerinin yapılması, gerekli durumlarda bağlantılı elaman değişimlerinin sağlanması gerekir.